Prijsontwikkelingen

Prijsontwikkelingen energie: hoe koopt u veilig in voor een zekere toekomst

De grootste onzekerheid in de energiemarkt is de ontwikkeling van de elektriciteits- en aardgasprijzen. Tarieven veranderen op de groothandelsmarkten per uur. Daarom zijn prijsvoorstellen voor grote contracten vaak maar enkele uren geldig.

Een duidelijke strategie voor energie-inkoop is daarom een ‘must’; duidelijkheid vooraf biedt draagvlak voor keuzes en verantwoording achteraf. Bovendien voorkomt het besluiteloosheid tijdens de inkoopprocedure. Bovenal geldt: een goede strategie leidt tot goede inkooptarieven die passen bij het gewenste risicoprofiel. Hoe worden energieprijzen bepaald? Welke factoren spelen mee? En hoe zorgt u dat u energie inkoopt zonder vervelende financiële verrassingen?

Energieprijzen zijn beweeglijk

Hoe energieprijzen tot stand komen, is ondoorzichtig en complex. Er zijn veel invloeden: economische en politieke ontwikkelingen, grondstofprijzen, de buitentemperatuur, en tegenwoordig ook de (verwachte) windsnelheid en zonkracht. Dagelijks worden groothandelsprijzen gepubliceerd. Dit zijn de prijzen bij de sluiting van de handelsdag; het gewogen gemiddelde van een aantal handelaren. Op verzoek leveren sommige leveranciers rond het middaguur ook nog eigen quotes. Die prijzen wijken meestal af van het marktgemiddelde. U begrijpt: in een jaar vinden veel prijsbewegingen plaats. En de variatie in prijzen is groot – veel groter dan de toeslagen die leveranciers op grotere energiecontracten hanteren. Het is dus belangrijk om de prijs op het juiste moment vast te leggen.

Indicatoren voor de toekomstige prijs

Net als bij de aandelenmarkt zijn voor de ontwikkeling van energieprijzen geen garanties te geven. Wel zijn er indicatoren die de prijsontwikkeling voorspellen:
  • Een hogere prijs op de dagmarkt (kopen voor de volgende dag) leidt doorgaans tot hogere prijzen op de termijnmarkt (kopen voor volgende maand / kwartaal / jaar).
  • Gunstige economische ontwikkelingen doen de vraag naar energie toenemen en drijven de prijzen op.
  • Energieprijzen volgen in de regel de wet van de communicerende vaten: gaat de olieprijs omhoog, dan gaat de aardgasprijs dat ook.
Het is verder goed te beseffen dat de beweeglijkheid van leveringsprijzen toeneemt. Dagprijzen van elektriciteit hangen samen met windsnelheid (vanwege de productie met windmolens) en zonkracht (vanwege de productie met zonnecellen). Hoe meer wind of zon, hoe lager de prijzen. Het komt zelfs al voor dat er zoveel elektriciteit wordt geproduceerd, dat de afname van elektriciteit geen geld kost, maar geld oplevert op deze dagmarkt. Wilt u meer weten? Aan de hand van grafieken geef ik u in mijn blog inzicht in de ontwikkeling en beweeglijkheid van de energieprijzen over 2016.

Een goede prijs is niet altijd de laagste prijs

Bij energie-inkoop formuleert u vooraf een strategie voor het vastleggen van de tarieven. Dit is nodig om tot een aanpak te komen die risico’s beheert en speculatie uitsluit. Als stelregel hanteer ik: u wilt een goede prijs – niet de laagste prijs met een hoog afbreukrisico. Een procedure zonder deze werkwijze nodigt uit tot kopen op basis van gevoel en emotie. Dat leidt onontkoombaar tot minder optimale uitkomsten of besluiteloosheid. Het stroomlijnen van gevoelens en het benoemen van een inkoopstrategie helpt ook om de gemaakte keuzes te verantwoorden. Want de onzekerheid blijft: ook na inkoop kunnen marktprijzen verder dalen. Om tot een veilige werkwijze te komen, stelt u zich vragen als:
  • Kan ik inkoopkosten verrekenen in een verkoopbaar product?
  • Hoe belangrijk is budgettaire zekerheid voor mijn organisatie? Zijn er kostenbesparingsdoelstellingen?
  • Op welke wijze dien ik mij te verantwoorden voor gemaakte keuzes? Wie moet ik hierin betrekken?
Het monitoren van de prijsontwikkelingen van energie en het vastleggen van tarieven is een integraal onderdeel van het inkoopproces. In het kennisartikel over de werkwijze bij de inkoop van energie wordt hier gedetailleerder op ingegaan. Wilt u meer informatie over het inkopen van energie? Bel of mail dan met Onno Toepoel van Zicht op Energie.